Στη Λέσβο πίστευαν ότι ο “ανθρώπινος” άγιος Μόδεστος ήταν πρωτοκαλλιεργητής της γης και πρωτοζευγάς.
Για αυτό και οι ζευγάδες του νησιού τον έχουν προστάτη τους (Καταγραφή στο χωριό Άντισσα το 1940 από τον Δημήτριο Λουκάτο ( 1908 – 2003) λαογράφο και πανεπιστημιακό.
Όπως καταγράφει επίσης ο Γεώργιος Μέγας (1893 -1976, λαογράφος και καθηγητής Πανεπιστημίου) στις “Ελληνικές γιορτές και έθιμα της λαϊκής λατρείας”:
Στα Τελώνια (Άντισσα) της Λέσβου παίρνουν τον αγιασμό και πάνε στα χωράφια, για να γλιτώσουν από τις αρρώστιες, τις ακρίδες, απ’ ούλα. Σκόλη τό’χουνε κείνη την ημέρα για να κάνουν μόδια πολλά.Και στο βιβλίο του Χρ.Ι.Τραγέλλη,
“Τα λαογραφικά της Καλλονής Λέσβου”, σημειώνεται ότι κάθε χρόνο στη γιορτή του Αγίου, ένας πρωτοζευγάς του τόπου (με τη σειρά του) ετοίμαζε άφθονους ζεστούς λουκουμάδες (χειμώνας σε ελαιοπαραγωγικό νησί) και τους μοίραζε στα σπίτια και στα καφενεία.
Στην περιοχή “Λημνί”του Πλωμαρίου υπάρχει εκκλησία προς τιμήν του Αγίου Μόδεστου.
Παράλληλα ο Πολιτιστικός Ιππικός Σύλλογος της περιοχής φέρει το όνομά του.
Στη γειτονική Λήμνο οι ζευγάδες κάνουν κόλλυβα για τα ζώα τους, τα πηγαίνουν στην εκκλησία και τα διαβάζει ο παππάς.
Στην ταγή για τα βόδια ρίχνουν κι αυτά τα κόλλυβα.H μνήμη του Αγίου Μόδεστου που, κατά την παράδοση, υπήρξε θεραπευτής των ζώων και επομένως καθιερώθηκε ως προστάτης τους, ιδιαίτερα των μεγαλόσωμων κι εκείνων που από τα βάθη των αιώνων αποτελούσαν τον πολύτιμο σύντροφο και αρωγό του ανθρώπου στην καλλιέργεια της γης, τιμάται τις 16 Δεκεμβρίου.
Ακόμη και το ίδιο το όνομά του, που λέγεται ότι του δόθηκε από κάποιον Ρωμαίο Συγκλητικό που τον υιοθέτησε και συνεπώς ετυμολογείται από το λατινικό modestus ως άνθρωπος του μέτρου, σεμνός (Δ. Λουκάτος), πάντα θύμιζε στους γεωργούς μας το “μόδι” (μέτρο χωρητικότητας για τα σιτηρά) κι επομένως οι ιδιότητες τούτου του αγίου επεκτάθηκαν και ως προς την προστασία της καλλιέργειας και την αύξηση της συγκομιδής. Χαρακτηριστική η ευχή “Χίλια μόδια!” που συνήθιζαν να ανταλλάσσουν οι χωρικοί την ημέρα της γιορτής του.
Προστάτης, λοιπόν, των ζώων, των γεωργών και των κτηνοτρόφων!
Φωτογραφία: Η εικόνα του Αγίου Μόδεστου, στην εκκλησία του Πλωμαρίου.
Πληροφορίες – συλλογή στοιχείων: Ομοσπονδία Λεσβιακών Συλλόγων Αττικής (ΟΛΣΑ).